Verslag leesproject februari 2024

Verslag leesproject februari 2024

Bezoek Stichting Anders Leren : leesproject OS Noord

Paramaribo 14 tot 28 februari 2024.

Woensdag 14 februari 2024 reisden Rudy Neslo en Gerard Briggeman af voor een bezoek aan de collega’s in Paramaribo. Na de lange reis, maar geholpen door 4 uur tijdsverschil kwamen we aan het eind van de middag aan bij ons verblijf voor de komende 2 weken.

Onze Surinaamse collega Denise had gezorgd voor een goed maal.

Na een eerste donderdag om wat te acclimatiseren en afspraken te maken, gingen we elk onze taken doen voor onze Stichting in Paramaribo.

Rudy hield zich vooral bezig met het kinderhuis Zout der Aarde en verschillende projecten waarover elders meer.

Alle scholen die meedoen aan het lopende traject van leesbegeleiding op de school en coaching door Denise Smith en Marlene Bend, zijn eerst bezocht.

Behalve kennismaken “in levende lijve” (we kenden elkaar goeddeels alleen van ZOOM),wilden we op de scholen apart de ervaringen delen. Een overzicht van de werkzaamheden tot nu toe per school, de materiële omstandigheden en de leerlingen die begeleid worden bezoeken.

Op alle scholen was men zeer positief, ondanks de geringe middelen en lastige omstandigheden op de school. In het onderwijssysteem zoals dat wordt (moet worden) uitgevoerd is weinig ruimte voor geïndividualiseerd werken. Het omgaan met toetsen, plannen maken voor individuele leerlingen zit nog niet in het systeem van teams en leerkrachten. Daarnaast beschikken scholen over zeer povere middelen; als er al een kopieermachine is, zit men vaak zonder papier en/of inkt; (lees) materialen en – leermiddelen zijn vaak onvolledig, gedateerd of niet opgenomen in het systeem.

Het was goed deze ervaringen te delen met de scholen, voordat we de gezamenlijke workshops op de vrijdagen van ons bezoek begonnen.

Op vrijdag 16 februari was de eerste gezamenlijke presentatie / workshop.

Met een groep van ongeveer 30 leerkrachten en schoolhoofden behandelden we het thema: ‘verbinden van signalering met diagnose en handelen’.

Voor de pauze werd het ‘stroomschema van toetsen tot diagnose’ (aanvankelijk lezen) in verband gebracht met de theorie over het hoe en wat van aanvankelijk lezen.

Na de pauze werd door de deelnemers, aan de hand van korte opdrachten in groepjes de materie uitgewerkt.

Met momenten van werken met de materialen en bespreken, daarna plenair bespreken, ging de theorie voor iedereen leven.

Aan het eind van de bijeenkomst, bespraken we vragen en praktische ‘hobbels’ die bij de deelnemers speelden aan de hand van wat besproken was.

In de week daarop volgend was Gerard op elk van de deelnemende scholen een dag te gast. Dat gaf de gelegenheid de onderwerpen (en meer) die in de workshop van vrijdag aan de orde geweest zijn, afgestemd op de school en de leesbegeleiders uit te werken. De leesbegeleiders gingen met hun leerlingen aan het werk waarbij ruimte was voor vragen en opmerkingen. Op verzoek van de schoolleiders en leesbegeleiders ging Gerard ook aan de slag met de leerlingen waarover de meeste zorgen waren in de begeleiding. In de evaluatie van de dag was er nog ruimte voor overleg.

Op de donderdagavond bleek op een van de scholen een ouderavond georganiseerd. Meer dan 50 ouders en verzorgers die zich zorgen maken over hun kind wat betreft lezen waren toegestroomd om hulp voor hun kind te vragen. Hoewel er een groot aantal van de vragen behandeld zijn, lukte het helaas niet om voor iedereen de nodige aandacht te hebben in een “zitting” van ruim 4 uur, waarbij voor de ouders en hun kind individueel werd gezocht naar handvaten hoe de leerlingen op school en thuis de nodige hulp voor het lezen te geven.

De voor de scholen actuele onderwerpen en vragen kwamen ook aan de orde op de tweede workshop op vrijdag 23 februari.

Ook op deze dag, met ongeveer dezelfde groep mensen als vrijdag 16 februari, werd weer in een afwisseling van ‘theorie’ en praktische toepassing gewerkt. Hoe verder als je een idee hebt waar het leesproces schort. De kracht van de cyclus toetsen – analyseren – diagnosticeren en begeleiden werd door de aanwezigen goed gevoeld. De uitdagingen voor de begeleiding werden ook ervaren en benoemd in de momenten van praktisch werken na de pauze.

Na de twee workshopdagen beschikken de leesbegeleiders over een eenvoudig maar doeltreffend schema om van signaleren en toetsing te komen tot de inhoud van begeleiding die de leerlingen verder kan helpen. Juist het in kaart brengen van de beginsituatie van de leerling en daarop een doelgerichte begeleiding geven, kan de hulp zowel efficiënt, als ook voor de leerling begrijpelijk maken.

Op speciaal verzoek is op zaterdag 24 februari een workshop gegeven voor remedial teachers en begeleiders van scholen in Nickerie en omgeving.

Omdat deze reis ad hoc op korte termijn was ingepland betekende dat voor de 36 deelnemers in Nickerie dat ze op hun (vrije) zaterdag van ’s morgens 8 uur tot ruim 3 uur in de middag intensief aan het werk waren met de materie lezen en leesproblemen. Ook daar ontmoeten we onderwijsmensen die niet alleen de noodzaak van een gerichte aanpak voor de kinderen met leesproblemen zien, maar zich er ook ten volle voor willen inzetten.

Na terugkeer uit Nickerie op de zondag restte nog 1 dag voor het bezoek aan een andere school die geïnteresseerd is om mee te doen aan het project en verslagbesprekingen van een paar individuele onderzoeken.

Op een laatste dag van een bezoek namens onze stichting blijken er steeds nog weer lastminute belangwekkende zaken die het niet verdienen af te wijzen, waardoor de laatste dag meestal ook de drukste blijkt te zijn.

Terugkijkend een bezoek dat nog veel langer had kunnen duren.

Gelukkig is het enthousiasme op de scholen, bij zowel de schoolhoofden als de begeleiders alleen maar vergroot door deze directe contacten. Uiteraard zijn de ZOOM vergaderingen met de begeleiders voortgezet na ons bezoek en zijn er intussen goede resultaten geboekt met de leerlingen.

Lastig om te ervaren is dan het bijna totale gebrek aan zelfs de eenvoudigste middelen en materialen voor de leerkrachten die de kinderen begeleiden.

Gerard Briggeman